Đối với chung cư, vấn đề nhân lực làm công tác kỹ thuật tòa nhà tại các chung cư đóng vai trò quan trọng. Vì vậy, nguồn nhân lực để vận hành quản lý tòa nhà chung cư phải đáp ứng được điều kiện theo quy định.
Nhân lực trong hệ thống quản lý tòa nhà chung cư
Một công trình cao tầng hiện đại, kể cả chung cư, văn phòng hay khu phức hợp,… đều phải được trang bị hệ thống kỹ thuật hiện đại, phức tạp. Bao gồm hệ thống điện, cấp thoát nước, hệ thống thông gió, điều hòa không khí, thang máy, phòng cháy chữa cháy,… Các hệ thống kỹ thuật này luôn phải có tình trạng tốt, được quản lý vận hành một cách hoàn hảo, được thực hiện bảo trì bảo dưỡng định kỳ theo quy trình chặt chẽ, chuyên nghiệp.
Lao động quản lý, vận hành hệ thống kỹ thuật tòa nhà là một trong những lao động đòi hỏi phải qua đào tạo và cần có chứng chỉ để vận hành được các hệ thống kỹ thuật trong tòa nhà vì có tầm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, an toàn tính mạng của rất nhiều người.
Việc triển khai công tác quản lý vận hành phải được thực hiện bởi các cán sự kỹ thuật, các kỹ sư thuộc bộ phận kỹ thuật của tòa nhà, là những người phải am hiểu thấu đáo hệ thống, có kiến thức, kinh nghiệm để vận hành, bảo dưỡng, bảo trì và xử lý các sự cố, tình huống có thể xảy ra. Từ đó, xuất hiện nhu cầu về nhánh ngành nghề mới, đó là kỹ thuật tòa nhà. Với con số hàng ngàn chung cư trong cả nước, chưa kể hàng ngàn tòa nhà văn phòng và các công trình khác, thì có thể thấy nhu cầu về lực lượng lao động này là không hề nhỏ.
Nâng cấp hệ thống đào tạo
Các trường dạy nghề hiện nay chưa đào tạo đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu cho tòa nhà. Hầu hết chỉ đào tạo từng bộ môn riêng lẻ như điện, điện lạnh, cấp thoát nước,… Trong đó một số ngành rất khó tuyển như cấp thoát nước. Hơn nữa, cấp độ đào tạo đại học chiếm nhiều sự quan tâm của xã hội, các bậc cao đẳng hoặc trung cấp không hấp dẫn người học cũng góp phần hạn chế nguồn cung lao động. Thực tế quản lý tòa nhà là nghề chỉ cần người được đào tạo từ trung cấp đến cao đẳng, hiện nay ngay cả người làm cũng ngộ nhận vào làm quản lý bất động sản là làm vị trí của người quản lý.
Đặc trưng của đào tạo các ngành kỹ thuật riêng lẻ là người học thiếu các kỹ năng mềm như: Kỹ năng ứng xử đối với khách hàng, kỹ năng phối hợp làm việc giữa các bộ phận, kỹ năng phục vụ, kỹ năng ứng phó rủi ro , sự cố; sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng,… Chưa kể đến điều kiện về thực hành, thực tập của sinh viên vẫn còn nhiều hạn chế. Nhìn chung nhân lực quản lý kỹ thuật tòa nhà được đào tạo trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động, chưa gắn với việc làm, không đáp ứng được yêu cầu nhà tuyển dụng và hầu hết đều phải được doanh nghiệp đào tạo lại sau khi tuyển dụng.
Việc thay đổi cơ cấu ngành nghề và trình độ của nhân lực lao động trong xã hội đã làm nảy sinh nhu cầu của người lao động. Đó là được bồi dưỡng nâng cao trình độ nghề nghiệp và đào tạo lại để chuyển đổi vị trí làm việc cũng như nghề nghiệp. Các học viên mong muốn thu nhận được những kỹ năng mới thông qua việc đào tạo lại, cần có các cơ hội học tập suốt đời. Tuy nhiên các chương trình bồi dưỡng của các cơ sở đào tạo chưa đa dạng hơn và chưa có nhiều cấp độ để có thể có được một đội ngũ đông đảo những người lao động có trình độ bán lành nghề, lành nghề và tay nghề bậc cao trong lĩnh vực bảo trì hệ thống kỹ thuật tòa nhà.
Về chương trình đào tạo, hiện nay Bộ Xây dựng mới chỉ ban hành khung chương trình đào tạo bồi dưỡng kiến thức quản lý vận hành nhà chung cư. Đây là chương trình ngắn hạn trong thời gian qua đã đáp ứng được yêu cầu về bồi dưỡng kiến thức cho những người hoạt động trong công tác quản lý nhà chung cư. Tuy nhiên, vẫn cần phải có một khóa đào tạo nghề hoàn chỉnh với đối tượng học cụ thể, và các chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ cụ thể.
Trong quy định về đào tạo cho thành viên Ban Quản trị thì nội dung kiến thức hơi nhiều, và thiếu một số kiến thức cơ bản về cấu tạo hệ thống kỹ thuật và các nguyên tắc bảo trì đồng thời thiếu tập huấn về kỹ năng tổ chức hội nghị chung cư.